VOR Навигация тутуму
Мазмун
Аба навигациясы үчүн Абдан жогорку жыштыктагы (VHF) Omnidirectional Range (VOR) тутуму колдонулат. GPSтен улуураак болсо да, VORs 1960-жылдардан бери ишенимдүү жана кеңири таралган навигациялык маалыматтын булагы болуп келген жана GPS кызматтары жок көптөгөн учкучтар үчүн дагы эле пайдалуу навигациялык жардам катары кызмат кылат.
компоненттери
VOR тутуму жердин курамынан жана аба кемесин кабыл алуучу компоненттен турат.
Жер астындагы станция аэропорттордо жана андан тышкары жерлерде жайгашкан, учкучтарга учуу учурунда жана учуу учурунда учуучу тарапка маалымат берүү үчүн.
Авиациялык жабдууларга VOR антеннасы, VOR жыштык селектору жана учак куралы кирет. Куралдын түрү ар кандай, бирок төмөнкүлөрдөн турат: омни көтөрүүчү индикатор (OBI), горизонталдык абал көрсөткүчү (HSI) же радио-магниттик көрсөткүч (RMI), же эки башка түрдөгү айкалыш.
Аралыкты өлчөөчү шайман (DME) көбүнчө VOR станциясына жайгаштырылып, учкучтарга VOR станциясынан аралыкты так көрсөтүп турат.
VOR'лердин AM үн берүү мүмкүнчүлүгү бар жана ар бир VORде учкучтарга жайылтыла турган Морзе кодунун идентификатору бар. Бул учкучтардын VOR станциясынан туура учушун камсыз кылат, анткени көбүнчө бир самолеттун ичинде VOR объекттери көп.
Бул кантип иштейт
Жер бетиндеги станция магниттик түндүккө окшошуп, эки сигнал чыгарат - 360 градуска шыпыруучу өзгөрмө сигнал жана Омни багытындагы маалымдама сигнал. Сигналдарды аба кемесинин кабылдагычы салыштырып, алардын ортосундагы фазалык айырма өлчөнүп, аба кемесинин так радиалдык абалын көрсөтүп, OBI, HSI же RMI көрсөтүлөт.
VORs жогорку, төмөн жана терминалдык тейлөө көлөмү жана өлчөмдөрү менен келет. Бийик тоолуу VORлер 60,000 футка чейин жана кеңдиги 130 миляга чейин колдонулат. Төмөнкү бийиктиктеги VORs тейлөөчү учак 18000 футка чейин жана туурасы 40 мильге чейин. Терминалдык VORs 12,000 фут жана 25 миль аралыкты басып өтөт. Адатта, VORs тармагы жарыяланган визуалдык учуу эрежелерин (VFR) жана инструменттердин учуу эрежелерин (IFR) чагылдырат.
Каталар
Бардык системалардагыдай эле, VORлер бир катар көйгөйлөр менен чыгат. Эскирээк багытталбаган маяк (NDB) тутумуна караганда кыйла так жана пайдалуу болсо да, VORs дагы эле көзгө көрүнүп турган шайман болуп саналат. Төмөн же тоолуу жерде учкан учкучтарга VOR объектин ийгиликтүү табуу кыйынга турушу мүмкүн.
Ошондой эле, VORдин жанында учканда "башаламандыктын конусу" бар. Кыска мезгил ичинде учак VOR станциясынын жанына же үстүнө учканда, аба кемесинин куралы жаңылыш окууларды берет.
Акырында, VOR жер тутумдары туруктуу техникалык тейлөөнү талап кылат жана техникалык тейлөө жүргүзүлүп жатканда алар кыска убакытка иштебей калат.
Практикалык колдонмолор
VOR объектинин жыштыгын жөндөп, Морзе кодунун туура экендигин аныктагандан кийин, учкучтар учактын кайсы радиалда же VOR станциясында жайгашкандыгын аныктай алышат. Кокпиттин OBI, HSI же RMI индикатору компастын же аталыштын көрсөткүчүнө окшош, анын үстүнө Курстун Чектөө Индикатору (CDI) ийнеси коюлган. CDI өзүн учактын күйүп турган радиалына ылайыктайт. DME менен жупташкан учкуч станциядан так жайгашкан жерди аныктай алат.
Ошондой эле, эки VOR станциясынын колдонулушу, DME жок болсо дагы, кайчылаш радиалдарды колдонуу менен так жайгашкан жерди так аныктоого мүмкүндүк берет.
Учкучтар белгилүү радиалдарды VORге же андан баштап учуунун негизги жолу катары колдонушат. Аба жолдору көбүнчө VOR объектилерине ыңгайлуулугу үчүн иштелип чыккан.
Дагы бир негизги формада, VOR түзмөгү аэропортко түз баруу үчүн колдонулушу мүмкүн. VOR объектилеринин көпчүлүгү аэропорттун мүлкүндө жайгашкан, ал тургай студенттик учкучтарга VOR аэропортуна оңой учуп кетүүгө мүмкүнчүлүк берет.
VOR системасы FAA тарабынан жаңы технологиянын популярдуулугунан улам FAA тарабынан пайдалануудан чыгарылып кетүү коркунучу астында, кеңири аймакты кеңейтүү тутумдары (WAAS) жана автоматтык көзкарандысыз байкоо-көзөмөл тутуму (ADS-B). 2018-жылга карата учкучтар мурдагыдай эле VORлерди негизги навигациялык жардам катары колдонушат, бирок барган сайын барган сайын учактар GPS кабыл алгычтар менен жабдылгандыктан, VORs колдонуудан чыгып калат.
